Trong những ngày qua, câu chuyện dỡ mái đình, bán 127,5 kg gỗ sưa với giá 1,2 tỷ đồng ở thôn Cựu Quán, xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức (Hà Nội) đã gây rúng động dư luận. Sự việc ban sơ "bùng phát" từ thái độ bức xúc và phản đối quyết liệt người dân. Nhưng, điều đáng nói hơn là sau khi sự việc này bại lộ, lại thêm nghi vấn về việc bán gỗ, bán vật liệu cả ở chùa Nội An cạnh đình Cựu Quán. Thậm chí, theo phản chiếu của người dân, việc mua bán diễn ra không chỉ lần đầu. Nhận thức yếu kém hay lòng tham tư lợi? Ông Nguyễn Phú Ngà (Phó chủ toạ Ủy Ban Mặt trận sơn hà xã Đức Thượng, kiêm Bí thư chi bộ kiêm Trưởng ban công tác trận mạc dân cư thôn) và ông Nguyễn Phú Lực (Phó Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn) cùng lãnh đạo thôn đã phải xin lỗi người dân. Hai người nhấn sai phạm qua sự việc với lý do vì nghĩ suy nông cạn, đồng thời, giải thích rằng cũng chỉ muốn tu sửa, mở mang đình Cựu Quán, làm lợi cho dân nhưng lại bị một dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại hà nội số cá nhân chủ nghĩa khác dỗ dành tham dự vào hoạt động túa mái đình, bán gỗ. Còn việc bị đe dọa phải bán lại gỗ cho người lạ, Ni sư Thích Nữ Diệu Bản không dám báo cho công an vì sợ bị ảnh hưởng đến tính mạng của mình và các sư ni khác trong chùa Nội An. Gần đây nhất, ni cô đã viết thư xin thôi trụ trì chùa vì "nhận thấy nhân duyên với chùa đã hết".
Trước đó, Ni sư Thích Nữ Diệu Bản cũng nhận là đã mua gỗ sưa. Nhưng bản thân Ni sư thì khẳng định là không biết việc mình đã làm là việc bị cấm. Sư ni cho biết: "Cấm là cấm vỡ hoang ở rừng, phá hoại môi trường. Còn đấy đều là gỗ mục, để cũng thành củi thôi. Các cụ ở thôn có nhu cầu muốn mở rộng, sang sửa đình, và các cán bộ cũng thống nhất ký kết để bán nên tôi mới mua". Tuy nhiên, muốn đình, chùa được sửa chữa, mở rộng thì phải có báo cáo tình trạng về yêu cầu lên các cấp chính quyền thì ni cô lại không thực hiện đúng theo quy định đó. Theo Luật sư Nguyễn Hồng Bách, việc tháo, bán gỗ sưa đã bị coi là dấu hiệu của "tội hủy hoại hoặc cố ý làm hỏng tài sản" theo Điều 143 Bộ luật Hình sự. Còn khi việc mua bán gỗ sưa để tư lợi thì đã là dấu hiệu của "tội móc túi tài sản" theo Điều 138 Bộ luật Hình sự. Điều đó có tức là các cá nhân chủ nghĩa dự trong sự việc đã vi phạm pháp luật mà bản thân họ lại không hề hiểu rõ chừng độ của hành vi (?!). Nếu biết mà vẫn cố tình vi phạm do mục đích tư lợi thì lẽ đương nhiên là các cá nhân sẽ bị chịu xử phạt theo đúng quy định của luật pháp. Quản lý phân cấp nên trách nhiệm cũng... Phân cấp Sự việc bắt đầu bị phản chiếu trên báo ít ra nhất từ ngày 3/3 nhưng tới ngày 6/3, phía Sở VHTT&DL Hà Nội mới cử cán bộ Thanh tra xuống địa phương để xem xét trực tiếp và tìm hiểu. Thanh tra Sở đã có buổi làm việc với UBND xã Đức Thượng và lãnh đạo thôn Cựu Quán. Tới ngày 7/3, đại diện Sở mới xuống thôn để nghe phản ánh trực tiếp từ người dân, đồng thời, để xoa dịu tình hình. Còn về phía UBND huyện Hoài Đức, vào ngày 6/3, phóng viên báo chí ban đầu đã gặp khá nhiều khó khăn trong việc giao thông và lấy quan điểm từ phía lãnh đạo huyện, cho tới khi gặp được ông Đỗ Văn Thúy - Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện Hoài Đức. Trả lời báo chí, ông Thúy cũng chỉ nói rằng trước đó, UBND huyện không hề biết có chuyện dỡ đình, bán gỗ ở thôn Cựu Quán vì không có hồ sơ quản lý đình. Lý do là bởi đình Cựu Quán chưa phải di tích được xếp hạng mà mới trong danh sách kiểm kê, nên trách nhiệm quản lý trực tiếp thuộc về xã Đức Thượng và thôn Cựu Quán.
Cũng theo ông Đỗ Văn Thúy, ông không nắm được con số chuẩn xác về tổng các di tích bây chừ trên địa bàn: "Thống kê cũ cho thấy huyện Hoài Đức đã có 196 di tích. Còn tới thời điểm này, tôi không khẳng định con số xác thực. Theo phân cấp thành phố, huyện Hoài Đức hiện đang có 16 di tích trọng tâm, nhưng chúng tôi chỉ quản lý trực tiếp 9 di tích đã được xếp hạng. Những di tích chưa được xếp hạng thuộc về quản lý trực tiếp ở từng địa phương, cụ thể là ở từng xã, thôn". Sau sự việc, UBND huyện Hoài Đức mới ban hành văn bản số 558/UBND – VP giao cho Trưởng công an huyện tổ chức lực lượng, kết hợp với UBND xã Đức Thượng điều tra, nắm bắt tình hình, làm rõ sự việc. Và mọi bổn phận đảm bảo an ninh, bảo vệ hiện trường, tìm phương án khắc phục nguyên trạng cấu kiện của đình Cựu Quán hoàn toàn thuộc về UBND xã Đức Thượng. Trong khi, chừng độ vi phạm hành vi đã can hệ tới mặt hình sự, và cá nhân chủ nghĩa vi phạm lại là ni cô và các cán bộ của thôn, xã. Ngay cả với buổi họp đối chất găng tại thôn Cựu Quán vừa qua, được biết, cũng chỉ có sự dịch vụ làm báo cáo tài chính cuối năm góp mặt của hai cá nhân chủ nghĩa vi phạm, là Phó chủ toạ MTTQ xã Đức Thượng - Nguyễn Phú Ngà và Trưởng thôn Cựu Quán - Nguyễn Phú Lực cùng các lãnh đạo thôn. Tại buổi họp này, phóng viên báo chí hầu như không được vào tham dự do bị lực lượng công an xã Đức Thượng ngăn cản với lý do họp nội bộ dân. Ngoài ra, theo xác nhận từ người dân, trước đó, vào ngày 3/3, ông Ngà và ông Lực cũng đã tham dự một buổi họp hội nghị thất thường do người dân và hội viên Hội người cao tuổi của thôn tổ chức. Điều đó cho thấy trách nhiệm hiện mới đang "đổ" về xã, thôn. Tuy thế, sự việc này tiếp tục là bài học về hành vi xử sự cũng như nhận thức, bổn phận quản lý trước các di tích lịch sử - văn hóa, dù đã được xếp hạng hay chưa xếp hạng./. Linh An/VOV online |